MÖ. 3. ve 2. bin yılda, Yunanistan, Ege adaları, Girit ve Batı Anadolu kıyılarında doğup gelişen uygarlık. Mahalli ayrılıkları olmakla birlikte, birbirine benzeyen topluluklar tarafından meydana getirilmiştir. Bunların Anadolu ‘dan batıya göçmüş kavimler oldukları sanılmaktadır. Ege uygarlığının gelişme dönemi, Girit, Hellas ve Kiklad uygarlığı olmak üzere üçe ayrılır. Girit uygarlığının M. Ö. 2600-2000 yılları arasındaki bölümü İLK MIİNOS DEVRİ‘ dir. Bu çağda Doğu Girit’te küçük liman şehirleri kurulmuştur. Adanın öteki bölümlerindeyse daire biçimli taş duvarlar meydana getirilmişti. Ayrıca çok değerli el işlerine rast- anmıştır.
ORTA MİNOS DEVRİ, M.ö. 2000-1550 yılların, kapsar. Knossos ve Phaistos Saraylarının en eski bölümleri bu devre aittir. El işleri yanında bir resim-yazınm gelişmiş
olduğu anlaşılmaktadır.
MÖ. 1550. 1150 arası İLERİ MİNOS DEVRi ‘dir. Girit Sanatı bu dönemde en üstün seviyesine erişir. Uygulamalı sanatlarda da büyük bir gelişme vardır. Resim -yazı, gitgide çizgi yazıya dönüşür. M.Ö1400 yıllarına doğru mimari yapı ve sanatlarda bir fakirleşme ve duraklama görülmüştür.
Aynı şekilde Hellas uygarlığı da üç ayrı böümde incelenebilir. MÖ. 2600-2000 yılları arası İLK HELLAS çağına aittir. Bu dönem Yunanistan’daki taş devrinin başlarına rastlar. ORTA HELLAS devri 2000- 1550 yılları arasındadır. Sanatındaki değişiklikle bir önceki dönemden ayrılır. M.ö. 1550-1150 arası İLERİ HELLAS ya da MYKENAi uygarlığına girer. Bu dönemde, Minos biçimliğinin etkisi daha nettir. Ancak çağının özelliği içinde işlenmiştir. Arada Akhaialıların izlerine de rastlanır. Kiklad uygarlığına ait ilk buluntular “İlk Minos” devrinden daha eski sayılmaz. Sanat bakımından Girit uygarlığının gerisindedir. Sonraları Minos ve Mykenai etkisi ağır basar.
Batı Anadolu uygarlığının merkezi Troya’dır. İç Anadolu’nun ilk maden devri kültürüyle sıkı ilişkileri olduğu halde Ege’yle yakınlığı daha baskındır.
M.Ö. ortalama yılları arası çeşitli örneklerle Ege bölgesine yayılmış bulunan Tunç Çağı Ege kültürünün mimari üslubuna, genel olarak EGE MİMARİSİ adı verilir.
Yunanistan’ın batı kıyılarından Kıbrısâ kadar uzanır. Başlıca merkezleri Peloponnesos’ta My kenai, Tiryns, Orkhomenos ve Bapheisos, Anadolu da Troya, Neandria, Assos ve Girit adasıydı. Bu merkezlerin mimari özelliklerinde görülen başkalıkları, çeşitli deyimlerle belirtilmiştir. :
PRE-HELLENİK (Hellen öncesi), ortalama 1100 yılları Dor yayılmasından önce Yunanistan veya Ege kıyılarında görülen mimari tarz için kullanılan deyimdir. Bir coğrafya de-
yimi olan EGE, Pre-HleIIenik çağ mimarisini tanımlar.PELASG tarzı, eski bir Ege kavminin adından gelir ve Ege mimarisiyle aynı anlamdadır. GİRİT, adasının Ege mimarisi için kullanılır. Adını kral soyundan alan MİNOS, Girit deyimiyle eş anlamdadır. Anadolu hun kuzeybatısında Troya şehri çevresindeki mimari üslüp TROYA adını taşır. Özellikle MÖ. 1400-1100 yılları arasında Yunanistan ‘da, Mykenai ve Tiryns şehirleri arasında görülen üsluba da MY KENAİ adı verilir. Ege mimarisinin başlıca anıtları SARAYLAR, MEZARLAR ve Mykenai’de MÖ. 1300 yıllarından kalm ünlü ARSLANLAR KAPISI‘dır.