Hepiniz SüngerBob çizgi filmini biliyorsunuzdur. Su altındaki bir kasabada bir deniz süngeri, bir deniz yıldızı ve ahtapotun cümbüşlerini anlatır. Ancak bu yazının mevzusu çizgi film değil mutluluk! Evet, çizgi filmin bir kısmında mutluluğa getirilen tenkidi sizin için yazıyorum. Ahtapot Squidward şahsiyeti üzerinden mutluluk nedir ve nasıl mutlu olunur sorusunu gelin hep beraber cevaplayalım.
İyi okumalar dilerim.
İçindekiler
- 1 Mutluluk ya da "yaşam doyumu" nedir diye başlayalım evvel.
- 2 Aslında onu "öznel iyi oluş" olarak açıklayabiliriz.
- 3 Bir Hayli dizi ve filmde insan hayatı mevzu edilir ama asıl mutlulukla alakalı en iyi anlatım bir çizgi filmdedir.
- 4 Natürel ki de SüngerBob KareŞort’tan bahsediyoruz.
- 5 Gelin bi’ Squidward kimmiş neciymiş tanıyalım.
- 6 Squidward gibiler için Squidville diye her an mutluluğun yaşandığı ütopik bir civar yaratılmıştır.
- 7 Squidward kendi gibiler arasında mutluluğu bulmuştur.
- 8 Squidward bir süre sonra buradan da sıkılır.
- 9 Biri mutludur, değişiği mutlu olmayı bekler.
- 10 Çizgi filmin bu kısmı insanın mutluluk arayışına harika bir tenkittir.
- 11 Bonus
Mutluluk ya da "yaşam doyumu" nedir diye başlayalım evvel.
Mutluluk, bireyden bireye göre değişebilen ve herkesin arayıp da bulmaya çalıştığı bir şeydir. Çoğu insan mutluluktan bahsettiğinde şu anda nasıl hissettiklerini ve yaşama dair neler düşündüklerini göz önüne alır. Mutluluk kelimesinin tanımına baktığımızda coşma, memnuniyet dinleme ve bir şeylerden tatmin olma gibi duygusal gidişatları ifade eden bir kavramdır. Şahsın duygularını ve yaşam doyumunu kapsar.
Aslında onu "öznel iyi oluş" olarak açıklayabiliriz.
Mutluluğun tanımı çok geniştir. Psikologlar ve sosyal bilimciler bu duygusal vaziyetten bahsederken ‘öznel iyi oluş’ terimini kullanıyor. Bu terim, insanın şu andaki yaşamıyla genel kişisel duygularına odaklanma meylidir. Öznel iyi oluşun iki esası vardır. Bunlar;
Duyguların balanslı olması
Yaşamdan memnuniyet
Bir Hayli dizi ve filmde insan hayatı mevzu edilir ama asıl mutlulukla alakalı en iyi anlatım bir çizgi filmdedir.
Herkes hem pozitif hem de olumsuz duyguları ve ruh hallerini bir arada yaşar. Mutluluk genellikle olumsuz olanlardan çok pozitif duygulara odaklanmakla ve yaşamakla iletişimlidir. Ayrıca ilişkilerde, işte, ehemmiyetli olduğu düşünülen şeyler de dahil olmak üzere hayatın değişik alanlarından ne kadar memnuniyet dinlendiğiyle de alakalıdır. Bugüne kadar bir hayli dizi ve film insan ilişkilerinden, insanın ruh halinden ve karşılaştığı güçlüklerden bahsetmiştir. Ama hiçbiri mutluluğa bir çizgi filmin baktığı açıdan bakmamıştır.
Natürel ki de SüngerBob KareŞort’tan bahsediyoruz.
SüngerBob, su altında yaşayan SüngerBob ve dostlarının Bikini Kasabası su altı şehrinde başına gelen serüvenleri ve hadiseleri anlatıyor. 1999 senesinde başlayan ve 13 sezon süren bu uzun soluklu çizgi film daha çok SüngerBob ve dostu Patrick’in haylazlıkları ve cümbüşleri ekseninde ilerliyor. Ama çizgi filmde bir kısım var ki belki de serinin en anlamlı kısmı diyebiliriz. Çizgi filmde Squidward şahsiyeti üzerinden mutluluğa çok değişik bir bakış açısı sunuluyor.
Gelin bi’ Squidward kimmiş neciymiş tanıyalım.
Squidward, çizgi filmde SüngerBob ve Patrick’in hem dostu hem de komşusudur. Ahtapot cinsinde olan Squidward, çizgi film aleminin Yengeç Restoran’ında kasiyer ve sipariş görevlisi olarak çalışır. Kişiliğin özelliklerine bakacak olursak Squidward, hayatından memnun olmayan, mutsuz, çalışmaya istekli olmayan, iş dostları ve çevresindekilerle sorunlar yaşayan, sanatı seven ama sanatsal anlamda başarısız olan, restoranın yemeklerinden nefret ediyormuş gibi görünüp aslında tadına bayılan, günlük hayatında titiz olup çalışırken buna hiç önemsemeyen, dükkanında yatan ve genelde alıcılar dahil herkesi tersleyen bir kişiliktir. Çizgi filmin ana şahsiyetlerinden genelde nefret eder. SüngerBob ve Patrick’in afacanlıklarına ve cümbüş kavrayışlarına karşı sinirlenir. Onlarla uğraşmaktan hep bitkindir. Genelde anlamlı konuşsa da hep huysuzdur.
Squidward gibiler için Squidville diye her an mutluluğun yaşandığı ütopik bir civar yaratılmıştır.
Yeniden SüngerBob ve Patrick ile uğraştığı bir kısımda Squidward’ın önüne yukarıyadan bir televizyon düşer. Ekranda Squidville diye bir yerin reklamı vardır. Reklamda ‘Squidward’ gibilerin bir araya geldiği, istediği her şeyi yapabildiği ve mutlu olduğu bir yerden bahsedilmektedir. Squidward zati hayattan, işinden, dost çevresinden ve sevdiği şeyleri yapamamaktan mutsuz olduğu için oraya gider.
Squidward kendi gibiler arasında mutluluğu bulmuştur.
Squidward artık burada çok mutludur. Çevresindeki herkes aynı kendi gibidir. Sevdiği etkinliklere, dans etmeye, sanatla uğraşmaya ve hoş yemeklere süre ayırabiliyordur. Üstelik çevrede hiç afacanlık yapıp onun sinirlerini bozacak kimse de yoktur. Nefret ettiği işe gitmesine de gerek kalmaz. Ancak çizgi filmde görüyoruz ki Squidward giderek bu vaziyetten sıkılır. Hayatı tekdüzeleşmiştir, her şey aynıdır, yaptığı şeyler eskisi gibi zevk vermez. Herkes ona benziyordur, bu surattan orijinalliğini başka bir deyişle kendi benliğini kaybetmiştir.
Squidward bir süre sonra buradan da sıkılır.
Gel zaman git zaman Squidward’ın mutlu olduğu şeyler bu sefer giderek mutsuzluğuna yol açar. Squidville’de aynı SüngerBob ve Patrick’in yaptığı gibi afacanlıklar yaparak ortalığı karıştırır, onları çok özler ve Bikini Kasabası’na, aslında hiç sevmediğini sandığı o insanların ve işin olduğu yere geri dönmek ister. SüngerBob çizgi filmin senaryosunu yazanlar izleyiciye aslında bu kısımla harika bir çıkarımda bulunmuştur.
Biri mutludur, değişiği mutlu olmayı bekler.
Mutluluk aslında bir şeylerin hoş olmasını beklemek ya da mutluluğu ararken şimdiki zamanı kaçırmak değildir. Mutluluk, asıl şimdiki anı tutmaktır. Tıpkı SüngerBob’un yaptığı gibi. SüngerBob da Squidward gibi restoranda çalışır, çok galibiyetli değildir bunda ama mutlu olmayı beklemez, sadece mutludur. İki kişilik de aynı şarkıyı dinlerler; SüngerBob müzikten zevk alırken Squidward şarkının bir sonraki sözünü bekleyip güzelleşmesini umar. İkisi arasındaki fark da budur aslında. Biri mutludur, değişiği mutlu olmayı bekler.
Çizgi filmin bu kısmı insanın mutluluk arayışına harika bir tenkittir.
Squidville kısmı, insanın mutluluk yanılgısına ve sorunlardan kurtulup huzurlu bir hayat sürerse mutlu olacağı inancına bir tenkittir. Tıpkı Squidward gibi insanlar da mutluluğu hep olmadığı yerlerde, kendileri gibi olanlarla çevrili olduğu yerde arar ama bu yanlıştır. Mutluluk, aslında seni sen yapan ve olduğun yerdedir. Mutlu olmak için beklemeye gerek yok oysaki.
Bonus
Tıpkı Profesör Albus Dumbledore’nun da dediği gibi ‘“Mutluluk en karanlık zamanlarda dahi vardır. Yeter ki ışığı açmayı unutmayın.”
Siz mutluluğu nasıl tanımlıyorsunuz? Yorumlarda buluşalım.